Take A Gift - Kawaleria

1. Ile dywizji jazdy zmobilizowały w czasie I wojny światowej wojska obu walczących stron?
63

2. Jak nazywano jazdę ciężką w okresie rządów pierwszych Piastów?
Pancerni

3. Na jakie oddziały dzieliła się kawaleria w Polsce w XV-tym wieku?
kopijnicze i strzelcze

Cytat:

Kawaleria to wojsko walczące, lub poruszające się na koniach.

W czasach starożytnych kawaleria odgrywała dużą rolę u ludów koczowniczych (m.in. Scytowie, Sarmaci, Hunowie, a później Awarowie) zamieszkujących rozległe terytoria wschodniej Europy i środkowej Azji. W cywilizacjach bliskowschodnich odgrywała na ogół rolę drugorzędną, jako formacja kosztowna i nieprzydatna przy oblężeniach i obronie miejsc umocnionych. Większą rolę odgrywała w armii asyryjskiej i perskiej. Choć była nieliczna, traktowano ją jako formację elitarną, służyli w niej ludzie o wyższym statusie materialnym i społecznym. Oprócz formacji kawaleryjskich na Bliskm Wschodzie rozpowszechnione były też rydwany, wozy bojowe ciągnięte przez woły lub konie, które szczególnie dużą rolę odgrywały w armii hetyckiej i asyryjskiej. Starożytny Izrael w apogeum swojej potęgi za rządów króla Salomona miał według Drugiej Księgi Kronik czterysta rydwanów i dwanaście tysięcy jezdnych.

W starożytnej Grecji w kawalerii służyli tzw. hippeis, druga, co do zamożności grupa społeczna, którą było stać na konia. Była to formacja bardzo nieliczna, w ateńskiej polis liczyła przeciętnie zaledwie tysiąc wojowników. Brak kawalerii zemścił się na Grekach podczas bitwy pod Cheroneą, kiedy to grecka falanga okazała się bezradna wobec szarży macedońskiej konnicy. Aleksander Wielki rozbudował ciężkozbrojną kawalerię, zwaną hetajrami, która udowodniła swoją skuteczność w wojnie z Persją.

W armii rzymskiej główną rolę odgrywała ciężka piechota, jednak lekka konnica wchodziła w skład każdego legionu w sile 300 jeźdźców. Jej rola polegała na oskrzydlaniu wroga. W armii Kartagińskiej dowodzonej przez Hannibala występowała kawaleria ciężka i lekka. W armii bizantyjskiej istniała także jazda ciężka (katafrakci) i lekka wykorzystywana do zwiadów.

W Europie we wczesnym średniowieczu w okresie wczesnofeudalnym jazda zorganizowana była jako przyboczny oddział władcy (księcia, kniazia). Była częścią drużyny księżecej, która istniała zarówno wśród prymitywnych plemion germańskich, jak i słowiańskich (w tych ostatnich pojawiła się nieco później). W Polsce, w okresie rządów pierwszych Piastów w skład drużyny książęcej wchodziła jazda ciężka (tzw. Pancerni) oraz jazda lekka.

W późniejszym okresie Średniowiecza, w Europie Zachodniej oraz Środkowej trzonem sił zbrojnych stało się pospolite ruszenie rycerzy. Rycerze walczyli na ogół jako ciężka kawaleria, byli formowani w jednostki organizacyjne, zwane kopiami łączonymi w chorągwie. Uzbrojeni byli w kopie, miecze, topory i tarcze. W Europie Wschodniej oraz na stepach azjatyckich większą rolę odgrywała jazda lekka. Wchodziła ona w skład między innymi armii litewskiej. Także koczownicy stepowi Pieczyngowie, Połowcy, a później Tatarzy używali niemal wyłącznie lekkiej konnicy w swoich najazdach i podbojach. Lekką jazdę posiadali także Arabowie z Bliskiego Wschodu. Ci ostatni, często używali wielbłądów jako wierzchowców. Rozwój broni palnej oraz odrodzenie piechoty spowodowało pod koniec średniowiecza powolny upadek jazdy rycerskiej.

Upadek wartości jazdy rycerskiej spowodował powstanie nowych formacji kawaleryjskich w skłąd których wchodzili żółnierze zaciężni (najemnicy). W XV wieku, obok tradycyjnych kopijników, pojawili się na polach bitew rajtarzy i arkebuzerzy uzbrojeni w broń palną. W XVI wieku powstała dragonia będąca początkowo konną piechotą. W Europie zachodniej jazda organizowała się na regimenty i kompanie. W Polsce w XV-tym wieku kawaleria dzieliła się na oddziały kopijnicze i strzelcze. W XVI wieku pojawiła się husaria, początkowo jazda lekka, z biegiem czasu stając się najcięższą kawalerią polską. Jazdę lżejszą w Polsce stanowili pancerni, zwani na Litwie petyhorcami, którzy z czasem stali się formacją średniozbrojną. Jazdę lekką stanowiły tzw. chorągwie wołoskie i tatarskie. W XVII wieku na zachodzie pojawili się kirasjerzy. W XVIII wieku w Polsce dawne pułki husarskie i pancerne przekształcono kawalerię narodową, a jazdę lekką na nowoczesnych ułanów. W czasach wojen napoleońskich pojawiły się oddziały lansjerów, szwoleżerów i strzelców konnych. W XIX wieku w związku z dalszym rozwojem broni palnej, znaczenie kawalerii upadło. Jednak jeszcze w czasie I wojny światowej wojska obu walczących stron zmobilizowały łacznie 63 dywizje jazdy, znaczną ich część rozwiązano zresztą w czasie trwania tej wojny.

Poprawne